Ortadoğu’da tansiyon dinmiyor. Suriye’de yeniden alevlenen çatışmalar, uluslararası arenada büyük yankı uyandırıyor. Kritik gelişmeleri ve dramatik değişimleri sizin için derledik.
Halep ve Hama’da Alevlenen Çatışmalar
Suriye’de, Heyet Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) liderliğini yaptığı muhalif gruplar, Beşar Esad’a bağlı rejim güçlerine karşı son günlerde kapsamlı bir saldırı başlattı. 28 Kasım’da başlatılan bu operasyonlar kapsamında Halep ve çevresinde yoğun çatışmalar yaşanıyor.
Muhalif gruplar sadece Halep’te değil, aynı zamanda Hama’ya doğru da ilerleyişlerini sürdürüyor. Öte yandan Esad güçleri, il merkezine çok sayıda zırhlı araç ve asker sevkiyatı gerçekleştirerek savunma hattını güçlendirme çabasında.
Rejim karşıtı gruplar, kamikaze dronlarla rejim güçlerinin komuta kademelerini hedef alırken, Esad güçleri ise yoğun hava bombardımanları ile karşılık veriyor.
YPG ve Tel Rıfat’ta Dengeleri Değiştiren Gelişmeler
Suriye Milli Ordusu (SMO), YPG kontrolündeki stratejik Tel Rıfat bölgesine girerek, bölgedeki olası bir terör koridorunu engellediğini duyurdu. Bu hamle, Türkiye sınırına sadece 18 kilometre mesafedeki önemli bir bölge üzerindeki kontrolü yeniden şekillendirdi.
26 Kasım’dan bu yana süregelen çatışmalarda, YPG‘nin Halep’in kuzeydoğusundan çekilmeye başladığı bildirildi. Suriye Demokratik Güçleri (SDG) de Kürt sivillerin güvenli tahliyesi için çabalarını yoğunlaştırdı.
Rusya ve İran’ın Artan Rolü
Rus hava kuvvetleri ve Suriye rejim uçakları, muhaliflere yönelik saldırılarını sürdürüyor. Öte yandan İran destekli Şii milisler, Irak’tan Suriye’ye giriş yaparak Esad güçlerine önemli bir takviye sağladılar.
Bu milis gruplar arasında Irak merkezli Haşdi Şaabi unsurları ve Katiab Hizbullah gibi gruplar da bulunuyor. Milislerin, rejimin kuzeydeki cephe hatlarını güçlendirmek amacıyla yerleştirildiği açıklandı.
Diplomatik Girişimler ve Uluslararası Tepkiler
ABD, Fransa, Almanya ve İngiltere, çatışmaların tırmanmasından duydukları endişeyi dile getirerek Suriye’nin öncülüğünde bir siyasi çözüm çağrısında bulundular. BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı ile uyumlu bir çözüm bulunması gerektiğini vurguladılar.
Rusya, bir kez daha Şam rejimine olan “koşulsuz desteğini” ilan etti. Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan arasında yapılan telefon görüşmesinde, Suriye’nin politik ve ekonomik istikrarının yeniden sağlanması konusundaki iş birliği ele alındı.
Hadi el-Bahri ve Muhaliflerin Açıklamaları
Suriyeli muhalif lider Hadi el-Bahri, rejimin BM sürecine ve siyasi geçişe bağlı kalması gerektiğini vurguladı. Bahri, yarından itibaren müzakerelere açık olduklarını açıklayarak, çözüm odaklı bir yaklaşım sergiledi.
Bu arada, muhalif gruplar Halep’teki güçlerini artırırken, kentin büyük bir kısmını kontrolleri altına aldılar. Reuters’ın muhalif kaynaklara dayandırdığı bilgiye göre, şehirdeki dengeler muhaliflerin lehine değişmeye devam ediyor.
Suriye’deki İnsani Durum ve Kayıplar
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, çatışmaların her iki tarafta ağır kayıplar verdiğini açıkladı. Dördüncü güne ulaşılan çatışmalarda en az 311 kişi hayatını kaybederken, ölümler arasında 28 sivilin bulunduğu belirtildi.
Beyaz Baretliler ise, Rusya’nın İdlib’e düzenlediği hava saldırılarında ölen sivillerin sayısını 25 kişi olarak rapor etti. Aynı zamanda, Halep kırsalındaki yoğun bombardımanlar sonucu birçok yerleşim yerinin ciddi hasar gördüğü ifade edildi.
Esad Yönetiminden Gelen Açıklamalar
Şam yönetimi, muhaliflerin saldırılarına karşılık kuvvetlerini yeniden organize etmek için geri çekildiğini duyurdu. Esad, sosyal medya hesaplarından yaptığı açıklamada, “Terörizmi sadece güç yoluyla ortadan kaldırabiliriz” diyerek sert bir mesaj verdi.
Halep’teki birkaç kasabanın Esad’ın kontrolüne tekrar geçtiği bildirilirken, rejim güçleri ilerleyen günlerde kapsamlı bir karşı saldırı başlatabileceğinin sinyalini verdi.
Sonuç ve Beklentiler
Suriye’deki savaş, sadece iç dinamikleri değil, bölgesel ve küresel güçlerin de müdahalesiyle giderek daha karmaşık bir hal alıyor. Çatışan tarafların saldırıları ve siyasi çözüm girişimleri arasında sıkışan ülkede istikrar, hala uzak bir hedef olarak görünüyor.
Uluslararası gözlemciler ise, bölgedeki insani durumun hızlıca çözülmesi ve sivillerin korunması için daha acil adımlar atılması gerektiğini vurguluyor. Öte yandan, artan diplomatik müzakereler ve bölgesel ortaklıklar, olası bir çözümün sinyallerini verebilir.
